- Producent: SPECIALREPLICAS
- Kategoria: Repliki broni białej
- Rodzaj: szabla
GŁADKA POLSKA SZABLA HUSARSKA Z PALUCHEM BEZ POCHWY
Producent: Płatnerze (WZ 1750 )
dane techniczne:
Długość: 91 cm
Waga: 1,2 kg
Szabla husarska to zwyczajowa nazwa szabli rozpowszechnionej w formacjach jazdy, w tym husarii w Rzeczpospolitej w XVII i XVIII wieku. Zastąpiła użytkowaną w XVI wieku szablę węgiersko – polską.
Tym co wyróżniało szablę husarską od jej poprzedniczki była w głównej mierze niemal w pełni zamknięta rękojeść. Element ten, będący w istocie przedłużeniem jelca miał za zadanie na ogół chronić dłoń przed ostrzem przeciwnika. Wydłużenie tej części szabli dodatkowo powiększało ciężar rękojeści. Nieznaczny wzrost masy wpływał wyjątkowo na polepszenie kontroli nad szablą. Paluch, służący jako oparcie dla kciuka umożliwiał natomiast szybsze zadawanie kolejnych cięć. Wykrzywiona kołowo głownia zwieńczona była piórem, obustronnym ostrzem.
Prezentowany model jest wierną repliką oryginalnej szabli husarskiej.
Obie strony ostrza są gładkie i przystosowane do grawerunku.
W cenę nie wlicza się prezentowanego stojaka.
Rys historyczny:
Historia szabli w wojsku polskim sięga drugiej połowy XV wieku. Trafiła ona do Polski za pośrednictwem Węgier, utrzymujących kontakty z Turkami.
Początkowo była wyłącznie bronią lekkozbrojnej jazdy i piechoty,nawet rycerstwo, posługujące się w trakcie bitew mieczem, z ochotą korzystało z szabli w czasie podróży, polowań i przeróżnych świąt. Służyła im na ogół tam, gdzie występowali bez zbroi, a chcieli posiadać przy boku skuteczną broń.
Do początku XVI wieku szabla zyskała w Polsce olbrzymią popularność. Już w 1503 roku na ulicach Krakowa mawiano, iż nikt nie chciał kupować mieczy, wszyscy woleli szablę.
Tak szybka kariera szabli związana była z najazdami rabunkowymi Tatarów Krymskich na ziemie Rzeczypospolitej. Kawaleria tatarska, uzbrojona w łuki i niekiedy na dodatek szable była w głównej mierze szczególnie przenośna i nieuchwytna. Atakowali w niewielkich grupach nazywanych besz-basz (pięć głów). Adoptowanie szabli do uzbrojenia polskiej jazdy było militarną koniecznością tamtych niespokojnych czasów. Najazdy Chanatu Krymskiego na Rzeczpospolitą były bardzo częste w latach 1474-1534, a także w latach 1605-1633. Najazdy te, liczne wojny z Rosją, a także przymierze wojskowe Tatarów z Kozakami (1648-1654) wymusiły zmiany w polskim wojsku, które wykraczały poza modernizację uzbrojenia. Po reformach sejmu w 1562 r. Stałe wojsko zaciężne, zwane obroną potoczną zastąpione zostało poprzez wojsko kwarciane, utrzymywane z ¼ dochodów króla.
ponadto na początku XVI stulecia wypracowano nowy szyk bojowy jazdy zwany starym urządzeniem polskim. Dwa silne hufce (czelny i walny) ustawione jeden za drugim wspomagane były na flankach poprzez trzy linie mniejszych hufczyków – posiłkowe, czarne i stracenia. W drugiej połowie XVI wieku włączono do szyku oddziały piechoty i artylerii.
Husaria będąca początkowo lekkozbrojną jazdą w połowie XVI wieku przejęła rolę kopijników. Uzbrojeni w kopie (tylko towarzysze), szable, napierśniki i napleczniki oraz hełmy (niejednokrotnie kapaliny), husarze stanowili trzon polskiej armii. Od lat 30. XVII wieku liczebność husarii była stopniowo ograniczana ze względu na wysokie koszty utrzymania. Zrezygnowano z napleczników na rzecz lamparcich i tygrysich skór. Zaczęto używać pistoletów. W latach 90. XVII wieku, pod koniec wojen z Turcją, zamiast kopii towarzysze uzbrajani byli w muszkiety.
Husaria przesądziła o efektownych wygranych w takich bitwach jak: bitwa pod Curtea de Arges (1600), bitwa pod Kircholmem (1605), bitwa pod Kłuszynem (1610), bitwa pod Chocimiem (1621) czy bitwa pod Wiedniem (1683). Przetrwała do połowy XVIII wieku.
