Aksjomat Matura 2015/2016. język polski. poziom podstawowy. analiza, porady, ćwiczenia, wskazówkiy

Opinia wydawnicza poradnika metodycznego do matury z języka polskiego autorek: K. Prawidłowoleckiej, D. Rychlewskiej i A. Górki-Kriesel. Szkoła ponadgimnazjalna staje dziś przed pewną, wydawałoby się,,,niewielką rewolucją" - zmianami w szkolnej części egzaminu maturalnego z języka polskiego.

Rezygnując z tzw. Prezentacji, zdecydowano o przeprowadzaniu egzaminu w klasycznej formie, tzn. Losowaniu zagadnień i ich opracowywaniu ustnym i pisemnym podczas we wnętrzuszkolnych procedur egzaminacyjnych.

Wymagać będzie ten egzamin dużo więcej od uczniów, w głównej mierze dużo więcej wiedzy i umiejętności w kontakcie z językiem i literaturą ojczystą. Niezależnie od mojej prywatnej opinii, iż taka forma podniesie poziom egzaminu z języka polskiego, muszę stwierdzić, iż nauczyciele, kierując uczniami, a wyjątkowo uczniowie, mogą napotkać w przygotowywaniu się do egzaminu na obszerne trudności.

Oto trzeba korzystnie zorientować się całkowicie poznanego podczas edukacji materiału z historii, teorii literatury, kontekstów kulturowych oraz kultury współczesnej i interpretacji tekstów literackich i tekstów kultury.

Przedstawiona książka trzech autorek podejmuje próbę pomocy tym wszystkim, którzy z trudnościami przygotowań będą się spotykać. Trzy doświadczone (co nie oznacza zrutynizowane) polonistki, panie Katarzyna korzystnielecka, Dorota Rychlewska i Aleksandra Górka-Kriesel, opracowały atrakcyjny poradnik dla przygotowujących się do egzaminu.

Podzieliły go na trzy części. Część pierwsza omawia ustny poziom egzaminu. Część druga poświęcona została rozprawce analityczno - interpretacyjnej prozy i dramatu. Część trzecia wreszcie - interpretacji utworu poetyckiego.

Przyglądając się logice opracowania poszczególnych części, zauważyć trzeba od razu wysokie kompetencje autorek, swobodnie poruszających się po najróżniejszych stopniach wiedzy o literaturze i kulturze. Autorki przywołują wielkie konteksty kulturowe motywów literackich, poprawnie dobierają materiał egzemplifikacyjny (szczególnie malarstwo), pamiętają o tym, jak ważne znaczenie współcześnie (istotnie dla młodzieży) ma sztuka filmowa.

Stawiają inteligentne pytania, nie za wąskie, aby kierować uwagę ucznia na ważne tropy interpretacyjne. Przypominają wyraźne pojęcia i terminy z zakresu teorii literatury, co jest ważne dla wytworzenia sobie przez ucznia obrazu mentalnego czytanego utworu.

Wszak inaczej traktujemy świat powieści czy dramatu aniżeli liryki. Wiedza teoretyczna jest więc konieczna w procesie analizy i interpretacji utworu literackiego, a nieraz bywa przez uczniów,,zapominana".

Pojęcia z tego zakresu są tu korzystnie sfunkcjonalizowane, unika się zbędnego teoretyzowania, nastawia się ucznia na poprawne użytkowanie teorii, a nie samą jej znajomość. Pomimo podporządkowania wywodu stałemu schematowi pożądanej odpowiedzi, unikają autorki nadmiernej formalizacji swoich,,instrukcji" lektury, kierowanych do uczniów.

Wielu z nich bez wątpienia wyniesie z pracy z tą książką niemało danych, a przy tym nauczy się dobrych strategii pracy z tekstem - tak tekstem literatury, jak i kultury. Także nauczyciele mogą znaleźć tu sporo atrakcyjnych pomysłów do zastosowania, choć książka adresowana jest na ogół do młodzieży maturalnej.

Podsumowując - książka jest bez dwóch zdań pożyteczna, dobrze skonstruowana, kompetentnie opracowana. Bez dwóch zdań przyniesie niemało korzyści tym wszystkim, którzy zechcą z nią przygotowywać się do egzaminów. Mimo stałego schematu działań lekturowo-interpretacyjnych pozostawia niemało miejsca dla twórczej lektury tekstu.

Z pełnym przekonaniem mogę rekomendować ją do druku. Życząc uczniom powodzenia na maturze, polecam im tę pozycję. Warto korzystać z doświadczenia nauczycieli, którzy okazali się tu kompetentnymi przewodnikami uczniów.

Dr hab.