- Producent: Universitas
- Kategoria: E-booki
- ISBN: 9788324265602
- Autor: Piotr Miodunka
- Wydawnictwo: Universitas
- Rok wydania: 2021
Społeczności małych miast w okresie ostatnich dwustu lat przedrozbiorowej Rzeczypospolitej nie budziły do tej pory większego, poza regionalistami, zainteresowania historyków. Niewiele znaczące miasta postrzegano najczęściej jako ośrodki podupadłe, zamieszkałe na ogół przez rolników. Wnikliwa analiza szerokiej gamy źródeł – setek zapisów metryk ślubów, chrztów i pogrzebów i rękopisów i druków: lustracji i inwentarzy, rejestrów podatkowych, wizytacji kościelnych, ksiąg relacji sądów grodzkich, spisów wojskowych – pozwala jednak na skorygowanie takiego obrazu. Głównym punktem odniesienia są trzy małe ośrodki: Pilzno, Przecław i Wojnicz, przedstawione na tle pozostałych miast tej wielkości, położonych na południu historycznej Małopolski. Ustalenia zawarte w książce dotyczą równocześnie spraw ogólnych – wielkości zaludnienia, migracji i związków z wiejskim otoczeniem – jak i bardziej szczegółowych: wewnętrznej hierarchii (zwłaszcza związanej ze sprawowaniem władzy) czy sposobów zarobkowania. Dużo uwagi poświęcono także charakterystyce małomieszczańskiej rodziny i cyklowi życia przeciętnego mieszkańca.
Książka jest pozycją ze wszech miar wartościową […]. Uzyskujemy bowiem monografię maksymalnie – co podkreślam z naciskiem – wielostronnie źródłową, podejmującą znaczne i ciągle aktualne problemy funkcjonowania społeczności małych organizmów miejskich, które, jak dobrze wiemy, dominowały w pejzażu urbanizacyjnym dawnej Rzeczypospolitej szlacheckiej.
prof. Zw. Dr hab. Cezary Kuklo
Autor zastosował z powodzeniem jakże pożądane we współczesnej historii społecznej metody mieszane, oparte na ilościowych źródłach metrykalnych i narracyjnych (np. Księgi miejskie), tworząc urozmaicony obraz społeczności drobnych miast południowej Małopolski w długim ciągu dziejowym.
dr hab. Mateusz Wyżga
Piotr Miodunka – historyk, prawnik, adiunkt w Katedrze Historii Gospodarczej i Społecznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, współautor monografii Pilzna i Wojnicza i Ekobiografii Krakowa. Jego zainteresowania badawcze obejmują: historię społeczno-gospodarczą Polski do XIX wieku, demografię historyczną, geografię historyczną i historię środowiskową.
"Na podstawie obserwacji miast z terenu południowej Małopolski nie wydaje się optymalne – moim zdaniem – sprowadzanie niewielkich miast do roli swoistych tworów pośrednich pomiędzy wsiami a miastami. W sposób znaczący ich struktura społeczna i ekonomiczna nie różniła się od miast obszerniejszych. Były to miasta w pełnym tego słowa znaczeniu – tyle iż w mniejszej skali. […] Mieszkańcy owych mniejszych ośrodków mieli w pełni świadomość mieszczańskiej kondycji i negatywnych i pozytywnych stron swojej pozycji w ramach własnego stanu i całego społeczeństwa. Nie odbiegały one zbytnio od współczesnych różnic pomiędzy mniejszym a obszerniejszym miastem."
fragment książki
